Zwolnienie ze schedy spadkowej

Katarzyna Pluta24 marca 201831 komentarzy

Dziś chciałabym wyjaśnić zagadnienie związane z zapisami zawartymi w aktach notarialnych dotyczących darowizn.

Zwolnienie ze schedy spadkowej

Jeśli otrzymałaś/otrzymałeś darowiznę i w akcie notarialnym jest zapis, że darowizna następuje ze zwolnieniem z obowiązku zaliczenia na schedę spadkową to nie oznacza to, że jesteś zwolniona/y z zapłaty zachowku.

Takie wyobrażenie ma większość obdarowanych. Jest ono niestety mylne. Zatem co oznacza zwolnienie ze schedy spadkowej ?

Zdarza się, że notariusz doradza umieszczenie w akcie notarialnym takiego zapisu gdyż ma to chronić przed zapłatą w przyszłości zachowku. W takim wypadku jest to błędna informacja.

Zwolnić czy nie – jaki zapis jest istotny

Zadajesz pewnie pytanie, jakie znaczenie ma zatem zapis o zwolnieniu  darowizny z obowiązku zaliczenia na schedę spadkową. Otóż ma to znaczenie jedynie przy podziale spadku.

Zgodnie z art. 1039 kodeksu cywilnego w razie dziedziczenia ustawowego jeżeli dział spadku następuje między zstępnymi albo między zstępnymi i małżonkiem, spadkobiercy ci są wzajemnie zobowiązani do zaliczenia na schedę spadkową otrzymanych od spadkodawcy darowizn, chyba że z oświadczenia spadkodawcy lub z okoliczności wynika, że darowizna została dokonana ze zwolnieniem od obowiązku zaliczenia.

Zobrazuję to przykładem:

Spadkodawca miał dwoje dzieci: Marię i Jana. Maria dostała od swojego ojca darowiznę mieszkania o wartości 200 000 zł. W umowie darowizny był zapis, że darowizna następuje ze zwolnieniem z obowiązku zaliczenia na schedę spadkową. Jan nie dostał za życia ojca żadnej darowizny od niego. Spadek został nabyty na podstawie ustawy przez Marię i Jana po 1/2 części każde z nich. W skład spadku wchodzi mieszkanie o wartości 200 000 zł.  Maria i Jan nabywają wymienione mieszkanie po 1/2 zgodnie z udziałami nabytymi w spadku. Obydwoje chcą dokonać podziału spadku i sprzedać mieszkanie. Każdy z nich ma prawo do połowy środków ze sprzedaży mieszkania. Gdyby Maria otrzymała darowiznę bez wyżej wymienionego zwolnienia to całe mieszkanie przy podziale spadku otrzymałby Jan, gdyż Maria dostała wcześniej darowiznę o tej  samej wartości.

Podsumowując zwolnienie darowizny z obowiązku zaliczenia ze schedy spadkowej nie chroni przed zapłatą zachowku.  Ma on jedynie znaczenie przy podziale spadku.

O tym samym zagadnieniu napisała również Adw, Małgorzata Woźniak: Zaliczenie darowizny na poczet schedy spadkowej

W czym mogę Ci pomóc?

    Twoje dane osobowe będą przetwarzane przez Kancelaria Adwokacka Adwokat Katarzyna Pluta w celu obsługi przesłanego zapytania. Szczegóły: polityka prywatności.

    { 31 komentarze… przeczytaj je poniżej albo dodaj swój }

    Tomasz 24 sierpnia, 2018 o 20:36

    Witam.Mam pytanie otóż kila lat temu toto przepisał mi pół domu w akcie darowizny z wyłączeniem s schedy spadkowej czy moje siostry mogą starać się o zachowek po jego śmierci z tej darowizny?Pozdrawiam

    Odpowiedz

    Katarzyna Pluta 3 września, 2018 o 14:03

    Panie Tomaszu,

    zapis w darowiźnie o zwolnieniu ze schedy spadkowej nie pozbawia uprawnionych osób zachowku. pozdr

    Odpowiedz

    Daria 28 marca, 2019 o 15:55

    Dzień dobry,
    bazując na podanym przez Panią przykladzie Janowi przysługuje również zachowek ale od jakiej kwoty byłby obliczany ?
    Pozdrawiam

    Odpowiedz

    Katarzyna Pluta 29 marca, 2019 o 09:12

    Dzień Dobry,

    na podanym przykładzie Janowi nie przysługuje uzupełnienie zachowku. Otrzymał w spadku 1/2 mieszkania i to wyczerpuje już jego zachowek.

    pozdr

    Odpowiedz

    Anna 28 maja, 2019 o 13:41

    Dzień dobry,
    czy w przypadku darowizny pieniężnej dokonanej na podstawie pisemnej umowy o darowinę (bez aktu notarialnego) zawarcie w niej zapisu, że darowizna następuje ze zwolnieniem z obowiązku zaliczenia na schedę spadkową będzie miało moc prawną przy późniejszym podziale spadku?
    pozdrawiam

    Odpowiedz

    Katarzyna Pluta 28 maja, 2019 o 14:32

    Darowizna z zapisem ze zwolnieniem ze schedy spadkowej nie jest brana pod uwagę przy dziale spadku między zstępnymi albo między zstępnymi i małżonkiem w razie dziedziczenia ustawowego.

    pozdr
    Katarzyna Pluta

    Odpowiedz

    CHARLOTTE 8 stycznia, 2020 o 21:07

    Jeśli mam darowiznę na mieszkanie z wykluczeniem na schede spadkową za życia moich rodziców od paru lat. A siostra nie ma kontaktu 20 lat z rodzicami. To jak mogę się zabezpieczyć żeby Ona nie ciągła mnie po sądach i nie chciała pieniędzy po ich śmieci skoro się nimi nie interesuje.

    Odpowiedz

    Katarzyna Pluta 10 stycznia, 2020 o 09:59

    Rodzice mogą zdecydować, że siostrze nie będzie przysługiwał zachowek gdyż mogą ją wydziedziczyć. Jeśli tego nie zrobią a siostra wystąpi o zachowek może Pani przed Sądem powoływać się na zasady współżycia społecznego, że żądanie siostry zapłaty zachowku jest niezgodne z zasadami współżycia społecznego. Sąd może w takim wypadku obniżyć zachowek.

    Odpowiedz

    CHARLOTTE 8 stycznia, 2020 o 21:06

    Jeśli mam darowiznę na mieszkanie z wykluczeniem na schede spadkową za życia moich rodziców od paru lat. A siostra nie ma kontaktu 20 lat z rodzicami. To jak mogę się zabezpieczyć żeby Ona nie ciągła mnie po sądach i nie chciała pieniędzy po ich śmieci skoro się nimi nie interesuje.

    Odpowiedz

    Andrzej 9 stycznia, 2020 o 14:59

    Witam Panią !
    Dotyczy Pani odpowiedzi z Marzec 29, 2019 o 09:12.
    Wynika z tego, że Maria dostała darowiznę w postaci pierwszego mieszkania o wartosci 200 000 zł i wartą 100.000 zł. część ze schedy spadkowej z drugiego mieszkania, a Jan tylko 100.000 zł wartą część ze schedy spadkowej z drugiego mieszkania, czyli rownowartość przyslugujacej mu 1/2 jego wartosci i Jan również nie ma już prawa do zachowku z pierwszego mieszkania ?

    Odpowiedz

    Urszula 17 października, 2022 o 21:09

    Witam
    Przykład :
    Ojciec miał 2 synów.
    Dawno temu cały swój majątek ( dwa domy i 2 hektary ziemii ) darował jednemu synowi. Nie było zapisu ze ta darowizna nie wchodzi w skład schedy spadkowej wartość majątku to 1 milion.
    Syn podzielił działki na pół. Na każdej z tych działek stał dom. Po paru latach obdarowany syn znowu przepisał jedna z działek z domem z powrotem na ojca.( wartość pół minioną ) I za jakiś czas ojciec po raz drugi znowu przepisał ta cześć z domem na tego syna który dostał cały majątek wcześniej. Ale w darowiźnie był zapisek ze TA DAROWIZNA NIE WCHODZI W SKŁAD SCHEDY SPADKOWEJ. Po jakimś czasie umarł. I moje pytanie teraz. Jak w takiej sytuacji wyliczyć zachowek dla brata który nie dostał nic od ojca. Proszę jeśli to możliwe napisać kwotę.

    Odpowiedz

    Andrzej 9 stycznia, 2020 o 15:00

    Witam Panią !
    Dotyczy Pani odpowiedzi z Marzec 29, 2019 o 09:12.
    Wynika z tego, że Maria dostała darowiznę w postaci pierwszego mieszkania o wartości 200 000 zł i wartą 100.000 zł. część ze schedy spadkowej z drugiego mieszkania, a Jan tylko 100.000 zł wartą część ze schedy spadkowej z drugiego mieszkania, czyli równowartość przysługującej mu 1/2 jego wartości i Jan również nie ma już prawa do zachowku z pierwszego mieszkania ?

    Odpowiedz

    Katarzyna Pluta 10 stycznia, 2020 o 09:54

    Panie Andrzeju,
    Substrat masy spadkowej do obliczenia zachowku w przedstawionym przykładzie wynosi 400 000 zł (200 000 zł darowizna plus 200 000 zł mieszkanie ze spadku), zatem zachowek dla Jana to kwota 100 000 zł (połowy z 1/2), 100 000 zł, które Jan otrzymał z podziału spadku zaspokaja już jego zachowek, nie należy mu się uzupełnienie zachowku. Nie obliczamy zachowku osobno dla każdego składnika majątku.

    Odpowiedz

    Anna-Maria 3 marca, 2020 o 22:12

    Witam chciałabym zapytać co wtedy kiedy babcia narzeczonego zmarła zostawiła 25tyś długu oraz mieszkanie własnościowe, narzeczony się zrzekł ale 10.10.2019 urodziła się nasza córeczka która została poczęta jeszcze wtedy kiedy żyła jej prababcia ponieważ prababcia zmarła 20.02.2019 sędzia go poinformował w dniu sprawy oraz jednocześnie w dniu w którym córka się urodziła że musimy się zrzec albo przyjąć spadek w jej imieniu nie wiem teraz czy przyjęcie spadku było by w tym momencie rozsądne

    Odpowiedz

    Katarzyna Pluta 6 marca, 2020 o 08:44

    Szanowna Pani,

    w celu uzyskania porady prawnej w indywidualnej sprawie proszę do mnie napisać na adres meilowy.

    pozdr

    Odpowiedz

    Bożena 16 marca, 2020 o 20:02

    Czy ja dobrze rozumiem, ze Maria za życia ojca dostala mieszkanie o wartosci 200tys, a w sklad spadku wchodzilo jeszcze drugie mieszkanie tez warte 200tys ?

    Odpowiedz

    Katarzyna Pluta 16 marca, 2020 o 23:09

    tak, przykład , który podałam zakładał taką sytuację.

    pozdr

    Odpowiedz

    adam 27 marca, 2020 o 19:05

    Dzień dobry, mam pytanie otrzymałem darowiznę 9 lat temu od ojca i niestety nie ma tam zapisu o wyłączeniu ze schedy spadkowej. A został jeszcze majątek w przyszłości do podziału. Proszę napisać jak napisać oświadczenie czy jak to nazwać że darowizna jest zwolniona ze schedy spadkowej. ( czy może ojciec napisać odręcznie , z podpisem i teraźniejszą datą żeby było ważne ??? ) Proszę podwiedzieć jak to sformułować.

    Odpowiedz

    Katarzyna Pluta 30 marca, 2020 o 10:05

    Dzień Dobry,

    w spawach indywidualnych udzielam porad prawnych. Skontaktuję się z Panem. pozdr

    Odpowiedz

    józef 30 marca, 2020 o 21:42

    Mam pytanie przykładowe : 2 rodziców, dwóch dzieci
    Mama ma majątek 5tys, napisała testament na mnie syna.
    Tata ma majątek 200tys , napisał testament na mnie i na mame.

    Stało się tak że mama umarła pierwsza i dostałem w spadku(testament) 5 tys. Po pewnym okresie później umarł tata. Na kogo przejdzie 200tys ??? Czy testament mamy bedzie ważny ???

    Odpowiedz

    Katarzyna Pluta 31 marca, 2020 o 19:01

    Dzień Dobry.
    W opisanym casusie spadek po mamie i tacie odziedziczy syn. Testamenty będą ważne.

    pozdr
    Katarzyna Pluta

    Odpowiedz

    Łukasz 16 lipca, 2020 o 03:48

    Co w sytuacji gdy majatek ojca opiewa na 1000000 i ma trojke spadkobiercow jeden z nich otrzymal dom z dzialka i budynkami gospodarczymi o wartosci 500000-z wylaczeniem ze schedy spadkowej. Kazdy z reszty rodzenstwa otrzymal w gotowce i dzialkach po 250000 rowniez z wylaczeniem ze schedy spadkowej. Czy dwojga z rodzenstwa moze wymagac jakiegos zachowku od pierwszego syna ktory otrzymal najwiecej ?

    Odpowiedz

    Arkadiusz 10 grudnia, 2020 o 20:04

    Dobry wieczór,

    Trochę niejasno opisała Pani przypadek Marii i Jana. Czy były dwa mieszkania? Załóżmy taką sytuację, pani Zofia zapisała synowi Januszowi kawalarkę, powiedzmy w 2010 roku. W 2020 dokonała notarialnego zapisu zwolnienia z obowiązku zaliczenia darowizny/mieszkania na schedę spadkową. Można to uczynić w dowolnym momencie. Czy w momencie śmierci p. Zofii powiedzmy w 2022 syn Janusz będzie musiał zapłacić siostrze Grażynie zachowek od tej darowizny? W skład masy spadkowej wejdą tylko ruchomości i niewielkie środki pieniężne pani Zofii. Co będzie stanowiło o wielkości zachowku jeśli dodatkowo p. Zofia wszystkie ruchomości oraz środki pieniężne zapisała w testamencie synowi jednocześnie zapisując w testamencie prośbę aby córka nie dochodziła zachowku od brata? O co może wystąpić Grażyna wobec Janusza?
    Dziękuję z góry za odpowiedź i pozdrawiam
    Arkadiusz

    Odpowiedz

    Katarzyna Pluta 15 grudnia, 2020 o 22:57

    Ciekawe pytania, może kiedyś napiszę o takim przypadku na moim blogu. Wymaga to dłuższego wpisu. pozdr

    Odpowiedz

    Piotr 25 stycznia, 2021 o 20:25

    Witam jest trzech braci jeden z nich został wydziedziczony w testamencie ,po sprawie spadkowej i otrzymaniu postanowienia .Dzieci brata który został wydziedziczony wystąpili o zachowek ,nad pomnę że ponad dziesięć lat nie było żadnego kontaktu z całą rodziną mojego brata (wydziedziczonego) pytanie moje, czy należy się im zachowek ?

    Odpowiedz

    Katarzyna Pluta 6 kwietnia, 2021 o 18:52

    W sytuacji gdy został wydziedziczony ojciec zachowek należy się jego dzieciom. Czy w Pana sprawie te dzieci otrzymają zachowek zdecyduje pewnie o tym Sąd. Proszę zwrócić się do adwokata w celu uzyskania porady prawnej. Na blogu nie udzielam porad. pozdr

    Odpowiedz

    Zosia 15 lutego, 2022 o 10:08

    Witam. Jeżeli mama przepisała na siostrę majątek i w akcie był zapis,że WYŁĄCZA PRZEDMIOT DAROWIZNY Z OBOWIAZKU ZALICZENIA JEJ NA POCZET SCHEDY SPADKOWEJ, to czy ja mogę się czegoś od niej domagać? Zaznaczę że siostra po przepisaniu zerwała kontakt z mamą a wszystkie naprawy i pomoc mama otrzymuje ode mnie. A ja nie mam gdzie mieszkać ze swoją rodziną.

    Odpowiedz

    iwona 17 marca, 2022 o 11:35

    mąż po otrzymaniu zień rolnej od rodziców dał działki budowlane za spłatę .
    jeden z braci wyzyskał szantażem dla córki działkę budowlaną . w akcie notarialnym jest zapis :Dobroczyńca postanawia aby darowizna ta nie podlegała zaliczeniu na schedę spadkową. Proszę o poradę i pomoc.

    Odpowiedz

    Waldek 13 kwietnia, 2022 o 16:59

    Dzień dobry,
    art. 1039 Kodeksu cywilnego, darowizny uczynionej przez spadkodawcę nie trzeba zaliczyć na poczet schedy spadkowej, gdy wynika to z oświadczenia spadkodawcy lub z okoliczności danej sprawy.
    Prosze o informacje jakiego rodzaju okoliczności sprawy maja wpływ na zaliczenie darowizny lub nie na poczet schody. Dziękuję za odpowiedź.

    Odpowiedz

    Katarzyna Pluta 19 kwietnia, 2022 o 17:37

    Zaliczenie schedy spadkowej stosuje się przy dziale spadku. Ta instytucja nie ma znaczenia przy ustalaniu prawa do zachowku.

    Odpowiedz

    jerzy 5 grudnia, 2022 o 18:56

    spadek zachowek

    Odpowiedz

    Dodaj komentarz

    Na blogu jest wiele artykułów, w których dzielę się swoją wiedzą bezpłatnie.

    Jeśli potrzebujesz indywidualnej pomocy prawnej, napisz do mnie :)

    Przedstaw mi swój problem, a ja zaproponuję, co możemy wspólnie w tej sprawie zrobić i ile będzie kosztować moja praca.

    Twoje dane osobowe będą przetwarzane przez Kancelaria Adwokacka Adwokat Katarzyna Pluta w celu obsługi komentarzy. Szczegóły: polityka prywatności.

    Poprzedni wpis:

    Następny wpis: